Jasnowidze i wróżbici
Poeci pędzą teraz przed siebie z zbytnim pośpiechem, mają w sobie jakiś nerwowy niepokój, jak gdyby ciągle byli w obawie, że nie przyjdą do celu razem z pociągiem.
A przyczyna tego szczególnego zjawiska jest wewnętrzna; leży w nich samych: brak im owej ufności w siebie samych, na której umysł twórczy tak wygodnie rozciągnąć się może.
Sami oni odmierzają czas krótszemi miarami; dlatego też i ich
czas tak małe dla drugich ma znaczenie i dlatego tak prędko kończą.
Sądzę, że taki człowiek jak Gotfryd Keller zawsze sobie mówił: "Powoli, powoli, wszakże to wszystko nie ucieknie, mam jeszcze dość czasu, mogę czekać; ciało moje, co prawda,
już nie wzrasta, ale potrwa jeszcze dobrą chwilę, zanim umysł mój da spokój wzrastaniu".
I gdy indywidulności stawały się bardziej Poszarpanemi i drobniejszemi, wówczas i obraz cały, który miały uchwycić i nadać mu trwałe piętno, swoje piętno, stawał się coraz
bardziej chaotycznym, coraz sprzeczniejszym, a także coraz obszerniejszym.
Wszakże zawsze odbywa się w ten sposób w historyi rozwoju: Obraz całości pochłania ludzi, a indywidualności pochłaniają obraz całości — naprzemian.
W epokach, w których pierwszy przypadek ma miejsce, indywidualności bardzo wcześnie zatrzymują się w rozwoju, albo też ulegają spaczeniu, albo też porzucają wszystko, stają się
sceptykami i zacofańcami: — wszystko to są tylko różne formy przejawiania się uczucia niemocy indywidualności wobec przemocy całości.
II.
Taine powiedział gdzieś, że w każdem wielkiem i prawdziwem dziele sztuki tkwi pogląd na świat, który jest jego bijącem sercem, jego stałym słupem kręgowym, jego dźwignią i
podstawą.
<<Poprzednia 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 | 97 | 98 | 99 | 100 | 101 | 102 | 103 | 104 | 105 | 106 | 107 | 108 | 109 | 110 | 111 | 112 | 113 | 114 | 115 | 116 | 117 | 118 | 119 | 120 | 121 | 122 | 123 | 124 | 125 | 126 | 127 | 128 | 129 | 130 | 131 | 132 | 133 | 134 | 135 | 136 | 137 | 138 | 139 | 140 | 141 | 142 | 143 | 144 | 145 | 146 | 147 | 148 Nastepna>>